Kirkut – Cmentarz Żydowski we Włodawie
Niemy świadek historii społeczności żydowskiej. Macewy ukryte w cieniu drzew – miejsce pamięci i zadumy.
Kirkut (z hebrajskiego „bet kwarot" – dom grobów) we Włodawie to niemy świadek historii społeczności żydowskiej, która przez wieki współtworzyła tożsamość tego miasta.
Historia cmentarza
Cmentarz żydowski we Włodawie powstał prawdopodobnie w XVII wieku, gdy społeczność żydowska osiadła w mieście na stałe. Przez kolejne stulecia był miejscem pochówku pokoleń włodawskich Żydów – kupców, rzemieślników, rabinów, zwykłych mieszkańców.
Przed II wojną światową Żydzi stanowili blisko 60% mieszkańców Włodawy. Miasto było ważnym ośrodkiem życia żydowskiego na Podlasiu, z rozwiniętym rzemiosłem, handlem i bogatym życiem religijnym.
Macewy – kamienne księgi
Macewy (nagrobki żydowskie) to nie tylko pomniki grobowe, ale też „kamienne księgi" opowiadające o zmarłych. Tradycyjne inskrypcje w języku hebrajskim zawierają:
- Imię zmarłego i imię ojca
- Datę śmierci według kalendarza żydowskiego
- Pochwałę cnót zmarłego
- Symboliczne płaskorzeźby – dłonie kapłańskie, dzban, lew, korona
Zagłada i pamięć
Holokaust położył kres wielowiekowej obecności Żydów we Włodawie. Niemal cała społeczność została wymordowana w obozach zagłady, przede wszystkim w Sobiborze. Kirkut, zdewastowany podczas wojny i zaniedbany w czasach komunizmu, jest dziś miejscem zadumy nad tragicznymi losami polskich Żydów.
W ostatnich latach cmentarz został uporządkowany. Macewy ukryte często w cieniu drzew są odnajdywane, dokumentowane i otaczane opieką. To miejsce, gdzie historia domaga się pamięci.
Informacje praktyczne
Lokalizacja: ul. Szkolna, Włodawa (w pobliżu szkoły)
Dostęp: wolny, całodobowy
Uwaga: Mężczyźni wchodzący na kirkut powinni mieć nakrycie głowy (kipa lub czapka)
„Tu leży zakopana dusza czysta i prawa..." – typowy początek inskrypcji na macewach